VN520


              

饕餮

Phiên âm : tāo tiè.

Hán Việt : thao thiết.

Thuần Việt : con ác thú.

Đồng nghĩa : , .

Trái nghĩa : , .

1. con ác thú (trong Thần thoại, hoa văn trên đồ đồng Trung Quốc.). 傳說中的一種兇惡貪食的野獸, 古代銅器上面常用它的頭部形狀做裝飾, 叫做饕饕紋.

♦Một loài quái vật tham tàn (theo truyền thuyết). ◇Lã Thị Xuân Thu 呂氏春秋: Chu đỉnh trước thao thiết, hữu thủ vô thân, thực nhân vị yết, hại cập kì thân 周鼎著饕餮, 有首無身, 食人未咽, 害及其身 (Tiên thức lãm 先識覽, Tiên thức 先識).
♦Tỉ dụ người tham lam tàn ác vô dộ. ◇Đường Tôn Hoa 唐孫華: Cánh sử quan tư ứ thao thiết, Chiếu thư quải bích đồ không văn 竟使官糈飫饕餮, 詔書挂壁徒空文 (Phát túc hành 發粟行). ◇Đỗ Phủ 杜甫: Y quan kiêm đạo tặc, Thao thiết dụng tư tu 衣冠兼盜賊, 饕餮用斯須 (Kỉ 麂) Bọn (áo mũ) quan quyền cùng làm giặc cướp, Những kẻ tham tàn ấy chỉ cần một loáng (là bóc lột hết cả).
♦Đặc chỉ người ham ăn tham uống. ◇Tào Ngu 曹禺: Nhi thả tha tối giảng cứu cật, tha thị cá hữu danh đích thao thiết, tinh ư phẩm vị thực vật đích mĩ ác 而且他最講究吃, 他是個有名的饕餮, 精於品味食物的美惡 (Bắc Kinh nhân 北京人, Đệ nhất mạc).
♦Tỉ dụ tham lam; tham tàn. ◇Cựu Đường Thư 舊唐書: Cư thượng vô thanh huệ chi chánh, nhi hữu thao thiết chi hại; cư hạ vô trung thành chi tiết, nhi hữu gian khi chi tội 居上無清惠之政, 而有饕餮之害; 居下無忠誠之節, 而有姦欺之罪 (Văn uyển truyện hạ 文苑傳下, Lưu Phần 劉蕡).
♦Ăn nuốt một cách tham lam. ◇Lí Ngư 李漁: Chung bất nhiên sấm tịch đích nhậm tình thao thiết, tiên lai khách phản nhẫn không hiêu 終不然闖席的任情饕餮, 先來客反忍空枵 (Nại hà thiên 奈何天, Khỏa thố 夥醋).
♦Tương truyền là một trong bốn điều xấu (tứ hung 四凶) dưới đời Nghiêu, Thuấn. ◇Tả truyện 左傳: Thuấn thần Nghiêu, tân vu tứ môn, lưu tứ hung tộc, hồn độn, cùng kì, đào ngột, thao thiết, đầu chư tứ duệ, dĩ ngự li mị. Thị dĩ Nghiêu băng nhi thiên hạ như nhất, đồng tâm đái Thuấn, dĩ vi thiên tử; dĩ kì cử thập lục tướng, khử tứ hung dã 舜臣堯, 賓于四門, 流四凶族, 渾敦, 窮奇, 檮杌, 饕餮, 投諸四裔, 以禦螭魅. 是以堯崩而天下如一, 同心戴舜, 以為天子; 以其舉十六相, 去四凶也 (Văn Công thập bát niên 文公十八年).
♦Họ kép Thao Thiết 饕餮.