曲 - khúc
♦ Phiên âm: (qū, qǔ)
♦ Bộ thủ: Viết (曰)
♦ Số nét: 6
♦ Ngũ hành: Mộc (木)
♦(Danh) Chỗ uốn cong, chỗ ngoặt. ◎Như: san khúc 山曲 chỗ núi quành, hà khúc 河曲 chỗ sông uốn cong.
♦(Danh) Sự việc không ngay thẳng, điều không đúng. ◎Như: thị phi khúc trực 是非曲直 phải trái đúng sai.
♦(Danh) Ẩn tình, nỗi lòng. ◎Như: trung khúc 衷曲 tấm lòng trung, tâm khúc 心曲 nỗi lòng.
♦(Danh) Nơi chật hẹp, hẻo lánh. ◎Như: hương khúc 鄉曲 nơi hẻo lánh. ◇Vương Bột 王勃: Thoán Lương Hồng ư hải khúc 竄梁鴻於海曲 (Đằng Vương Các tự 滕王閣序) Lương Hồng trốn tránh nơi góc biển hẻo lánh.
♦(Danh) Bộ phận, cục bộ.
♦(Danh) Dụng cụ nuôi tằm.
♦(Danh) Ca nhạc. ◇Đỗ Phủ 杜甫: Thử khúc chi ưng thiên thượng hữu, Nhân gian năng đắc kỉ hồi văn 此曲祗應天上有, 人間能得幾回聞 (Tặng Hoa Khanh 贈花卿) Khúc nhạc này chỉ nên có ở trên trời, (Ở) nhân gian mấy thuở mà được nghe.
♦(Danh) Tên thể văn cổ, có vần, rất thịnh hành thời nhà Nguyên 元.
♦(Danh) Lượng từ: bài, bản (nhạc). ◎Như: cao ca nhất khúc 高歌一曲 ca lớn một bài.
♦(Động) Uốn cong, co. § Thông khuất 屈. ◎Như: khúc tất 曲膝 co gối, khúc đột tỉ tân 曲突徙薪 uốn cong ống khói, dời củi ra xa (phòng ngừa hỏa hoạn, đề phòng tai họa). ◇Luận Ngữ 論語: Phạn sơ tự ẩm thủy, khúc quăng nhi chẩm chi 飯疏食飲水, 曲肱而枕之 (Thuật nhi 述而) Ăn gạo thô, uống nước lã, co cánh tay mà gối đầu.
♦(Hình) Cong. ◎Như: khúc tuyến 曲線 đường cong, đường gấp khúc, khúc xích 曲尺 thước kẻ góc vuông (tiếng Pháp: équerre).
♦(Hình) Không ngay thẳng, bất chính. ◎Như: oai khúc 歪曲 tà lệch, tà khúc 邪曲 tà vạy.
♦(Phó) Miễn cưỡng, gượng. ◎Như: ủy khúc cầu toàn 委曲求全 nhẫn chịu để giữ toàn mạng sống.
♦(Phó) Chu đáo, hết lòng hết sức. ◇Dịch Kinh 易經: Khúc thành vạn vật nhi bất di 曲成萬物而不遺 (Hệ từ thượng 繫辭上) Tựu thành trọn vẹn muôn vật mà không bỏ sót.
曲 chữ có nhiều âm đọc:
一, 曲: (麯, 麴)qū
1. 弯转，与“直”相对：弯曲。曲折。曲笔。曲肱而枕。曲尽其妙。
2. 不公正，不合理：曲说。曲解。委曲求全。
3. 弯曲的地方：河曲。
4. 偏僻的地方：乡曲。
5. 酿酒或制酱时引起发醇的东西：酒曲。曲霉。
6. (Danh từ) Họ。
二, 曲: qǔ
1. 能唱的文词，一种艺术形式：曲艺。曲话。
2. 歌的乐调：曲调。曲谱。异曲同工。曲高和寡。